گوهر سخن در یک برگ کاغذ

*گوهر سخن در یک برگ کاغذ*

در فلسفه نخستین عرصه بحث پیرامون اصالت ماهیت یا وجود است و از این نقطه انشعاب حاصل میشود که هر کدام راه خود را میرود و برای حقانیت ایده خود دلایلی ارائه میکند. ما فعلا بحث ماهیت را فاکتور میگیریم و در بحث وجود دو مبحث را پیش رو میبینیم یکی وحدت وجود، و دیگری کثرت وجود.
بگذریم از این که دو نحله وجود و ماهیت تا کجا انشعاب میگیرند و ساحت معارف را در حیطه الاهیات و ماتریالیسم فرا میگیرند که در پی آن نیستیم و در این میانه به یک ضرورت عقلی مسلم بر میخوریم که پدید آورنده جهان و موجودات باشد. اینجا از تالس ملطی به این طرف دو نحله قوی میداندار بوده اند یکی متالهین قائل به ضرورت وجود آن، و دیگری منکران آن بوده اند. بحث در منکران را نیز فاکتور میگیریم و شق اول یعنی متالهین را پیش میکشیم، در این جا نیز دو گروه را میبینیم یکی آنان که آفریدگار را علاوه بر خالق بودن شارع و هادی هم میدانند و دیگر کسانی که قائل به لزوم تشریع او نیستند، میگویند او فقط آفریده است و اکنون هر موجودی متکی بر هوش و خرد خود راه زندگی را میپیماید (که اینان هم انشعاباتی دارند).
بدیهی است شق اول از متالهین پیروان راه انبیای الاهی هستند که بعضی صاحب دین جهان شمول بوده اند. اکنون مساله مورد توجه ما در این عرصه است که آیا آن آفریدگار تمامی کاینات و موجودات را بر اساس نظام مکتوبی ویژه هر فرد و هر عنصر پدید آورده به گونه ای که او عدول از آن مسیر تعیین شده را نتواند، اینان را جبریون میگویند، و دیگر این که نه، تکلیف انسان در این میانه فرق میکند و او در انتخاب راه و روش و طرز سلوک و مسلک، مختار و تابع هوش و خرد خویش است.
وقتی به مکاتب و منشآت عرفانی مبتنی بر وحدت وجود مینگریم به نوعی جبر در قالب تقدیر بر میخوریم چنان که گویی حضرات عرفای متاله در اصل جبری مسلکند ولو آن که التفات نداشته باشند،
در این جا نظر بنده این است که این عرفان، عرفان ناب نیست، عرفان ناب باید راهنمای انسان به سمت توحید باشد. و این در صورتی است که تقدیر الاهی ناظر و مبتنی بر جد و جهد باشد. دلیل ما یک رویکرد خلفی است و آن این است که اگر غیر این باشد پس مبارزه با نفس برای وصول به تزکیه و یا جهاد برای آزادی و خروج از سلطه ستمکاران و قرار دادن عقل به مثابه پیامبر درون، و نیز دعوت از مؤمنان برای یاری خدا و... اینها چیست و برای چیست. اصولا اگر جز این باشد شارعیت خدا و جزا و کیفر او لغو است و کلا باید گفت معاد از بیخ بی معنا و زاید است، زیرا بر فرض مدعای این بزرگان این پرده نشین عفیف مستوره به اختیار و میل و شهوت خود همان شاهد بازاری نشده، قلم تقدیر برای او چنین نوشته و زندگی چیزی جز سیستم رایانه ای برنامه نویسی شده نیست، حتی استارتش هم به اراده خود او نیست، و این بطلان آن اظهر من الشمس است زیرا هم اصل خدا زیر سؤال میرود و هم هدف از آفرینش و شارعیت خدا، با این حال من نمیتوانم حکم به جهل این بزرگان کنم ، معاذ الله؛ اما این مسلک را هم خیلی خطرناک میبینم، مگر این که بگوییم خط سومی هست که آن تقدیر مبنی و منوط بر جد وجهاد و تلاش و سعی و عمل ناشی از معرفت و اراده باشد. م. ح. پژوهنده .

متن تصحیح شده نهایی:

*The essence of the word on a sheet of paper*

In philosophy, the first area of debate is about the originality of nature or existence, and from this point of division, each one goes his own way and presents reasons for the validity of his idea. For now, we leave the discussion of nature, and in the discussion of existence, we see two issues ahead, one is the unity of existence, and the other is the plurality of existence.
Let's ignore how far the two branches of existence and nature branch and cover the field of knowledge in the field of theology and materialism, which we are not looking for but, we reach an absolute rational necessity, which is the creator of the world and creatures. Here, from Thales Multi on, there have been two strong arguments, one who believes in the necessity of its existence, and the other who denies it. We also leave the discussion about the deniers and take forward the first group, that is, the theologians. Here we see two groups, one of them who considers the creator to be the law-maker and guidance, and the other who does not believe in the necessity of his legislation and asserts that he only created, and now every creature relies on its intelligence and wisdom to navigate the way of life (which this group also has branches).
It is obvious that the first group of Muslims are followers of the path of divine prophets, some of whom were the owners of a universal religion. Now the issue we are concerned about in this field is whether the creator created all the universes and creatures based on a written system specific to each person and each element in such a way that he cannot deviate from that determined path, they are called dogmatism, or not, the responsibility of man is different in this field and he is independent and subject to his intelligence and wisdom in choosing his way and method and manner of conduct and profession.
When we look at the schools and mystical institutions based on the unity of existence, we find a kind of determinism in the form of fate, as if the noble mystics are in principle algebraic, even if they do not have awareness.
Here, my opinion is that this mysticism is not pure mysticism because it should be a guide for man toward monotheism. And this is the case that God's decision is the overseer and is based on hard work. Our reason is a later approach, and that is, if it is not the case, then what are the struggle with ourselves to reach edification and a fight for freedom and getting out of the dominion of the oppressors and placing the mind as the inner prophet and also calling the believers for God's help? Really, if it is other than this, God's law-making and his reward and punishment are nullified, and it must be said that resurrection is meaningless and unnecessary because according to the supposition of these elders, this chaste veiled person has been not hidden by his own will, desire, and lust. The pen of fate has written this for her, and life is nothing but a programmed computer system, even its start is not by his own will, and this invalidation is very obvious because both the principle of God and the purpose of creation and the law of God are questioned. However, I cannot judge the ignorance of these elders, refuge in God; But I also see this profession as very dangerous, unless we say that there is a third line, which destiny is based and depends on earnestness, effort, effort, and action resulting from the knowledge and the will.

برچسب‌ها: فلسفه, جبر, تقدیر, انتخاب

خربزه خوردن شمر و امام خسین...